Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı

Anabilim Dalı Başkanı: Prof.Dr. Ahmet Kerem BAKIR

Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı, eğitim ve öğretim faaliyetlerinin yanı sıra denizel ve lagüner ekosistemlerdeki biyolojik çeşitliliğin ve bu çeşitliliği oluşturan canlıların populasyon durumlarının tespiti ile ekosistemlerin ekolojik kalite durumlarının belirlenmesi konularında araştırmalar yapmaktadır. Anabilim dalı bünyesinde yer alan, bentos, biyojeokimya, ekoteknoloji, ekobiyotest, ekotoksikoloji, su kimyası ve planktonoloji laboratuvarlarında, başta Tübitak projeleri olmak üzere AB destekli olanlar da dahil çok sayıda proje yürütülmekte ve bu projelerden makaleler üretilmektedir. Bilimsel projelerin yanı sıra eğitim-öğretim alanında faaliyet gösteren bölüm mensupları tarafından hazırlanan ders kitapları halen fakültemizde ve diğer fakültelerde temel ders kitapları arasında yer almaktadır. Anabilim dalının temel dersi denizlerin fiziko-kimyasal özellikleri ile canlı topluluklarının incelendiği Deniz Biyolojisi dersidir. İlave olarak, Genel Biyoloji, Kimya, Fizik, Sucul Omurgasızlar, Planktonoloji, Sucul Ekosistem Yönetimi, Ekotoksikoloji, Kimyasal Oseanografi, Çevre ve Su Kirliliği, Deniz Suyu Kalitesi İzlenmesinde Mikroplankton, Sualtı Görüntüleme Teknikleri, Atıksu Arıtma Teknikleri, Su Kalitesi ve Kontrolü, Ekoloji, Bentoloji, Fiziksel Oseonografi,  Biyolojik Oseanografik Süreçler, Biyolojik Çeşitlilik ve Koruma, Denizel Egzotik Türler dersleri öğretim üye ve yardımcıları tarafından verilmektedir. Bentoloji laboratuvarında, bentik bölgedeki farklı habitat ve derinliklerden örnekleme aletleri ile veya dalışlar (tüplü veya serbest) yapılarak toplanan kalitatif ve kantitatif örnekler incelenmektedir. Bentik bölgede yaşayan farklı taksonomik gruplara ait türlerin üreme ve beslenme biyolojilerine yönelik çalışmalar da laboratuvarda gerçekleştirilmektedir. Bentoloji laboratuvarının başlıca araştırma konuları; bentos taksonomisi; bentosun dağılımı ve bunun üzerine etki eden biyotik ve abiyotik faktörler; populasyon dinamiği; üreme ve beslenme biyolojileri; yabancı türler; yapay resifler; kirlilik izleme; ekolojik kalite durumu; fouling ve küresel ısınmadır. Biyojeokimya laboratuvarında, sürdürülebilir bir deniz ekosistemi için tek hücreli bitkilerden çok hücrelilere kadar besinsel seviyelerdeki değişimler laboratuvar denemeleri, yerinde tekne üstü denemeler ve modellerler yardımıyla kontrol mekanizmalarının belirlenmesi üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Bunun yanında, kıyısal ekosistem dinamikleri, kirleticilerin denizel çevre üzerine etkileri konusunda pek çok araştırma ve projeler yürütülmektedir. Fitoplankton başta olmak üzere, akuatik organizmalardan faydalanarak evsel ve endüstriyel atık suların arıtılmasına ve geri kazanım modellerinin geliştirilmesine yönelik Ar-Ge Projelerin yürütüldüğü Ekoteknoloji laboratuvarında; arıtma performanslarını arttıracak yeni yöntem ve tekniklerin geliştirilmesi, fikoremediasyon, fitotoksisite testi, fitoplankton tür izolasyonu ve kültür çalışmalarının yanı sıra, bazı  su kalitesi parametrelerinin ölçüm ve analizi de yapılmaktadır. Ekotoksikoloji ve Ekobiyotest laboratuvarlarında, türlerin ve tür topluluklarının korunması amacıyla kimyasalların olumsuz etkilerini belirleme çalışmaları yapılmaktadır. Bu amaçla laboratuvarda, hem araziden toplanan örneklerdeki zehirli kimyasalların miktarlarının saptanması hem de deneysel ortamda besin zincirinin farklı basamaklarını temsil eden test canlıları kullanılarak, kirleticilerin fizyolojik, metabolik ve üreme üzerindeki toksik etkileri araştırılmaktadır. Laboratuvar ortamında elde edilen veriler bilimsel amaçlar için olduğu kadar çevre koruma çabalarına yönelik yasal düzenlemeler için de kullanılmaktadır. Ayrıca, endüstriyel ürünlerin çevresel etkisinin belirlenmesi amacıyla REACH (kimyasalların kaydı, değerlendirilmesi, izni ve kısıtlanmasını öngören Avrupa Birliği mevzuatı) kapsamında standart testlerin uygulanması ve raporlarının hazırlanması işlemi de yapılmaktadır. Su kimyası laboratuvarında, araştırma projeleri kapsamında deniz, nehir ve lagün alanlarından alınan su ve sediment örneklerinin kimyasal analizleri yapılmaktadır. Örneklerin kalitatif ve kantitatif analizleri için elektrokimyasal, spektrofotometrik ve diğer analitik standart yöntemler kullanılmaktadır.  Planktonoloji laboratuvarında, fitoplanktonik ve zooplanktonik organizmalara ile birlikte bentik diyatom ve dinoflagellat türlerinin de kalitatif ve kantitatif araştırılmaları yapılmaktadır. Bu amaç için örneklenen plankton materyalleri uygulanan çeşitli tekniklerle faz kontrast ve stereo mikroskoplar ile değerlendirmeye uygun hale getirilip incelenmektedir. Öğrencilere daha iyi eğitim verebilmek için mümkün olduğunca öğrencilerle uygulamalı geziler/çalışmalar yapılmakta ve derslerde işlenen konuların saha çalışmaları ile pekiştirilmesi amaçlanmaktadır. Deniz Biyolojisi Anabilim dalında görevli araştırıcılar tarafından günümüze kadar, bilim dünyası için yeni olan pek çok tür tanımlanmış ve bu türlere her geçen gün yenileri eklenmektedir. Bu yeni türler ve  toplanan biyolojik materyaller Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Müzesi'nde (ESFM) muhafaza edilmektedir. 

*Akademik bilgiler için kişilerin isimlerine tıklayınız.